ویژه آزمون نظام مهندسی معماری اجرا، معماری نظارت، عمران اجرا

بر اساس مبحث هفدهم مقررات ملی ساختمان (ویرایش 1401)

شامل :

چکیده از مقررات ملی ساختمان، استانداردهای تأسیساتی تجهیزات و تاسیسات الکتریکی، مکانیکی و بهداشتی ساختمان‌ها، تهویه مطبوع در ساختمان‌ها، ضوابط و مقررات لوله کشی دستورالعمل‌های ایمنی، سوالات آزمون‌های نظام مهندسی ساختمان

خلاصه و نکات کلیدی مباحث تاسیسات مکانیکی و برقی

۱۳، ۱۴، ۱۶، ۱۷ مقررات ملی برای مهندسان معماری و عمران

خلاصه مباحث ۱۳، ۱۴، ۱۶، ۱۷ مقررات ملی ساختمان، کتابی است با عنوان “خلاصه و نکات کلیدی مباحث تاسیسات مکانیکی و برقی ۱۳، ۱۴، ۱۶، ۱۷ مقررات ملی برای مهندسان معماری و عمران” این کتاب در رشته‌های آزمون نظام مهندسی عمران اجرا، آزمون نظام مهندسی معماری نظارت و آزمون نظام مهندسی معماری اجرا جزء مواد آزمون‌های نظام مهندسی است و شامل مطالبی از مباحث غیر تخصصی برق و مکانیک است که مهندسین عمران و معماری باید از آن مطالب مطلع باشند و در آزمون نظام مهندسی از آن سوال طرح می‌شود.

در آزمون نظام مهندسی در رشته عمران بطور متوسط دو الی سه سوال و در رشته معماری پنج الی هفت سوال از این مباحث طرح می‌شود که با این کتاب به راحتی قابل پاسخ دادن می‌باشد. یکی از ویژگی‌های مهم این کتاب برای داوطلبان آزمون‌های نظام مهندسی این است با داشتن این کتاب، تقربیا تمامی مطالب مورد نیاز در آزمون نظام مهندسی را در اختیار داشته و از  مطالعه مباحث سيزدهم، چهاردهم، شانزدهم و هفدهم مقررات ملّی ساختمان که جزو مباحث تخصصی مهندسین رشته برق و مکانیک هست بی نیاز شده و لازم نیست زمان بسیار زیادی را صرف یادگیری این مباحث نمایند.

 فهرست مطالب  کتاب مسائل مكانیكی و برقی در ساختمان (ویژه آزمون‌ های نظام‌ مهندسی) : 

فصل اول:تعاريف و مفاهيم

۱-۱-مبانی عمومی تأسيسات برقی ساختمان‌ها

۱-۲-دامنه کاربرد تأسيسات برقی ساختمان‌ها

فصل دوم:مبانی عمومی تأسيسات برقی

بخش اول: اساس، اهداف و دامنه کاربرد تأسيسات برقی اهداف

طرح و اجرای تأسيسات برقی

تعاريف عمومی تأسيسات برقی

 بخش دوم: اصول اساسی تأسيسات برقی ساختمان

۲-۱-اصول حفاظت در تأسيسات برقی ساختمان‌ها

۲-۲-حفاظت در برابر تماس مستقيم

۲-۳-حفاظت در برابر تماس غير مستقيم

۲-۴-حفاظت در برابر اثرهای حرارت در بهره‌برداری …

۲-۵-حفاظت در برابر اضافه جريان

۲-۶-حفاظت در برابر جريان‌های اتصالی

۲-۷-حفاظت اشخاص و حيوانات در برابر اضافه ولتاژ

 بخش سوم: طراحی تأسيسات برقی ساختمان‌ها

۳-۱-مشخصه‌های منبع يا منابع تغذيه

۳-۲-انواع جريان

۳-۳-انواع و تعداد هادی‌ها

۳-۴-مقادير و حدِ گذشت‌ها

۳-۵-تدابير حفاظتی

۳-۶-مقررات مخصوص

۳-۷-عوامل تعيين کننده برای درخواست نيروی برق

۳-۸-منابع تغذيه اضطراری

۳-۹-شرايط محيط

۳-۱۰-سطح مقطع هادی‌ها

۳-۱۱-انواع سيم‌کشی و طريقه‌های نصب آن

۳-۱۲-تجهيزات حفاظتی

۳-۱۳-فرمان اضطراری

۳-۱۴-وسايل جداکننده

۳-۱۵-پيشگيری از تأثير … تأسيسات برقی و غير برقی

۳-۱۶-قابليت دسترسی تجهيزات الکتريکی

۳-۱۷-ويژگي‌های مصالح و تجهيزات الکتريکی

بخش چهارم: انتخاب تجهيزات الکتريکی ساختمان‌ها

ولتاژ

شدت جريان

فرکانس

توان

شرايط انتخاب و نصب

جلوگيری از اثرهای زيان‌آور

بخش پنجم: نصب و برپايی تجهيزات الکتريکی ساختمان‌ها

بخش ششم: آزمون‌های اوليه و کنترل … الکتريکی ساختمان‌ها

فصل سوم: الزامات و مقررات عمومی تأسيسات مکانيکی

 بخش اول: الزامات تأسيسات مکانيکی ساختمان‌ها

 بخش دوم: مقررات عمومی تأسيسات مکانيکی ساختمان‌ها

فصل چهارم: الزامات قانونی و مقررات عمومی …

بخش اول: الزامات قانونی تأسيسات بهداشتی ساختمان‌ها بخش دوم: مقررات عمومی تأسيسات بهداشتی ساختمان‌ها

فصل پنجم: الزامات و مقررات ويژه لوله‌کشی گاز

 بخش اول:

الزامات لوله‌کشی گاز طبيعی ساختمان‌ها

 بخش دوم :

گروه‌بندی ساختمان‌ها در لوله‌کشی گاز طبيعی

 بخش سوم:

انواع ساختمان‌های عمومی در لوله‌کشی گاز …

 بخش چهارم:

مقررات ويژه گازرسانی ساختمان‌های …

فصل ششم: تعويض هوا در تأسيسات ساختمان‌ها

تعويض هوا در تأسيسات مکانيکی ساختمان‌ها

فصل هفتم: تخليه هوا در تأسيسات ساختمان‌ها

تخليه هوا در تأسيسات مکانيکی ساختمان‌ها

کانال‌کشی در تأسيسات مکانيکی ساختمان

فصل هشتم: کانال‌کشی تأسيسات مکانيکی

پلنوم

نصب کانال هوا

عايق‌کاری کانال هوا

دمپر آتش

ديگ و آب گرم‌کن در تأسيسات مکانيکی

فصل نهم: ديگ و آب گرم‌کن در تأسيسات مکانيکی

فصل دهم: دستگاه‌های گرم‌کننده و خنک‌کننده

 بخش اول: دستگاه‌های گرم‌کننده ويژه

دستگاه‌های گرم‌کننده

شومينه و بخاری

کوره هوای گرم

آب گرم‌کن

گرم‌کننده برقی سونا

 بخش دوم: دستگاه‌های خنک‌کننده ويژه

کولر گازی

کولر آبی

فصل يازدهم: تأمين هوای … تأسيسات مکانيکی

هوای احتراق در تأسيسات مکانيکی ساختمان

لوله‌كشی در تأسيسات مکانيکی ساختمان‌ها

فصل دوازدهم: لوله‌کشی تأسيسات مکانيکی دودکش

در تأسيسات مکانيکی ساختمان‌ها

فصل سيزدهم: دودکش تأسيسات مکانيکی

فصل چهاردهم: ذخيره‌سازی و مخزن سوخت

روش‌های ذخيره‌سازی و مخزن سوخت

طبقه‌بندی سيستم‌های تبريد

طبقه‌بندی ساختمان‌ها در سيستم‌های تبريد

فصل پانزدهم: سيستم‌های تبريد

کاربری ساختمان‌ها در استفاده از سيستم‌های تبريد

فصل شانزدهم: توزيع آب مصرفی در ساختمان‌ها

 بخش اول:

الزامات توزيع آب مصرفی

 بخش دوم:

آب مورد نياز ساختمان‌ها

 بخش سوم:

طراحی لوله‌كشی توزيع آب مصرفی

 بخش چهارم:

مصالح لوله‌كشی توزيع آب

 بخش پنجم:

اجرای لوله‌كشی … آب مصرفی ساختمان‌ها

 بخش ششم:

ذخيره‌سازی و تنظيم فشار … آب مصرفی

 بخش هفتم:

حفاظت آب آشاميدنی در توزيع آب مصرفی

 بخش هشتم:

لوله‌كشی توزيع آب گرم مصرفی

 بخش نهم:

ضد عفونی ، آزمايش و … مصرفی ساختمان

فصل هفدهم: لوله‌کشی فاضلاب بهداشتی ساختمان‌ها

 بخش اول: طراحی لوله‌كشی فاضلاب ساختمان

دو خم

دريچه بازديد

اتصال غير مستقيم

حفاظت ساختمان

 بخش دوم:

اجرای لوله‌كشی فاضلاب ساختمان

 بخش سوم:

آزمايش … لوله‌كشی فاضلاب ساختمان

فصل هجدهم: لوله‌کشی هواکش فاضلاب

 بخش اول: طراحی لوله‌كشی هواکش فاضلاب ساختمان

 بخش دوم: اجرای لوله‌كشی هواکش فاضلاب ساختمان

فصل نوزدهم: لوازم بهداشتی ساختمان‌ها

 بخش اول:

تعداد لوازم بهداشتی در ساختمان

 بخش دوم:

نصب لوازم بهداشتی ساختمان

 بخش سوم:

الزامات انتخاب و نصب لوازم بهداشتی ساختمان

دستشويی

توالت غربی

توالت شرقی

پيسوار

دوش

وان

آب‌خوری (آب سردکن)

سينک

کفشوی

ماشين رختشويی

ماشين ظرفشويی

توالت و پيسوار

فصل بيستم: لوله‌کشی آب باران

 بخش اول:

طراحی لوله‌كشی آب باران ساختمان

 بخش دوم:

انتخاب مصالح در لوله‌كشی آب باران ساختمان

 بخش سوم:

اتصالات در لوله‌كشی آب باران ساختمان

۱-اتصال لوله و فيتينگ چدنی سرکاسه‌دار

۲-اتصال لوله و فيتينگ چدنی بدون سرکاسه

۳-اتصال لوله و فيتينگ پی ‏وی ‏سی

۴-اتصال لوله و فيتينگ پلی‌اتيلن

۵-اتصال لوله و فيتينگ فولادی گالوانيزه

 بخش چهارم: اجرای لوله‌كشی آب باران ساختمان

 بخش پنجم: آزمايش و نگهداری … باران ساختمان

فصل بيست و يکم: بست و تکيه‌گاه در تأسيسات بهداشتی

 بخش اول: نکات عمومی

 بخش دوم: بست و تكيه‌گاه لوله‌های قائم

۱-لوله‌های چدنی قائم

۲-لوله‌های فولادی گالوانيزه قائم

۳-لوله‌های مسی قائم

۴-لوله‌های پلاستيکی تک لايه و چند لايه قائم

 بخش سوم: بست و تكيه‌گاه لوله‌های افقی

۱-لوله‌های چدنی افقی

۲-لوله‌های فولادی گالوانيزه افقی

۳-لوله‌های مسی افقی

۴-لوله‌های پلاستيکی تک لايه و چند لايه افقی

فصل بيست و دوم: اندازه‌گيری … تأسيسات بهداشتی

۱-اندازه‌گيری لوله‌ها در تأسيسات بهداشتی

۲-اندازه‌گذاری لوله‌ها در لوله‌کشی توزيع آب

۳-اندازه‌گذاری لوله‌ها در لوله‌كشی فاضلاب بهداشتی

۴-اندازه‌گذاری لوله‌ها در لوله‌كشی هواکش فاضلاب

۵-اندازه‏‌گذاری لوله‏‌ها در لوله‌كشی آب باران

۶-بازگردانی فاضلاب خاکستری ساختمان‌ها

۷-علائم ترسيمی در لوله‌‏کشی

فصل بيست و سوم: مقررات گازرسانی ساختمان‌ها

 بخش اول: طراحی سيستم لوله‌كشی گاز ساختمان‌ها

۱-انتخاب مسير لوله‌کشی گاز

۲-تهيه نقشه‌های سيستم لوله‌كشی گاز

۳-کنتور سيستم لوله‌كشی گاز

۴-مشخصات مواد و مصالح … لوله‌کشی گاز

۵-شيرها و محل نصب … سيستم لوله‌كشی گاز

۶-انتخاب قطر لوله گاز

۷-اطلاعات مورد نياز براي محاسبه قطر لوله گاز

۸-مقدار برآورد مصرف گاز

۹-تعيين طولانی‌ترين مسير لوله‌كشی گاز

۱۰-توسعه سيستم لوله‌كشی گاز موجود خانگی

 بخش دوم: مشخصات مصالح … سيستم لوله‌كشی گاز

۱-لوله‌های فولادی

۲-لوله‌های مسی

۳-لوله‌های قابل انعطاف (شيلنگ) … وسايل گازسوز

۴-شيرها در سيستم لوله‌كشی گاز

۵-الکترودها در سيستم لوله‌كشی گاز

۶-مواد عايقکاری (مواد پوششی) … لوله‌كشی گاز

۷-مواد آب‌بندی اتصال‌های دنده‌ای … لوله‌كشی گاز

۸-مصالح مستعمل در سيستم لوله‌كشی گاز

۹-اتصالات نوع جوشی در سيستم لوله‌كشی گاز

 بخش سوم: اجرای سيستم لوله‌كشی گاز طبيعی ساختمان‌ها

۱-اجرای سيستم لوله‌کشی

۲-لوله‌کشی دفنی با استفاده از لوله‌های پلی‌اتيلن

۳-الزامات اجرای سيستم لوله‌کشی گاز

۴-شيرها در لوله‌کشی گاز

۵-تعمير عايقکاری در سيستم لوله‌كشی گاز

بخش چهارم: عايقکاری لوله‌ها … سيستم لوله‌كشی گاز

۱-عايقکاری لوله‌های توکار

۲-عايقکاری سرد لوله‌ها (نوارپيچی)

۳-نوارپيچی لايه اول

۴-پرايمرزنی

۵آزمايش و کنترل کيفيت عايقکاری

۶-نوارپيچی لايه دوم

۷-نوارپيچی سرجوش‌ها، اتصالات و نقاط تعميری

 بخش پنجم: جوشکاری در سيستم لوله‌كشی گاز

۱-جوشکاری شبکه‌های گازرسانی فولادی

۲-جوشکاری پاس يک

۳-جوشکاری پاس دو

۴-جوشکاری پاس‌های پُر کننده و تاج جوش

۵-جوشکاری اتصالات نهايی

۶-جوشکاری شيرها، اتصالات و فلنج‌ها

۷-معايب ظاهری جوش در سيستم لوله‌كشی گاز

۸-شيار پای جوش

۹-تخلخل

۱۰-ناخالصی سرباره‌ای

۱۱-ترک

۱۲-سوختگی ناشی از قوس الکتريکی

۱۳-تورق در فلز پايه

۱۴-نفوذ بيش از حد

۱۵-عدم نفوذ جوش

۱۶-ذوب ناقص در جوش

۱۷-عدم يکنواختی تاج جوش

۱۸-حدود قبولی شيار پای جوش

۱۹-تعمير معايب جوش‌ها در گازرسانی

۲۰-تعمير جوش‌ها

۲۱-صلاحيت جوشکار

۲۲-تهيه گزارش‌های روزانه جوشکاری

۲۳-بازرسی جوش‌ها در سيستم گازرسانی

۲۴-پرتونگاری

 بخش ششم: کنترل کيفيت در سيستم لوله‌كشی گاز

۶-۱-مسئوليت کنترل کيفيت در لوله‌كشی گاز

۲-آزمايش نشت در سيستم لوله‌كشی گاز

۳-بستن مجاری خروجی گاز

۴-بررسي نشت گاز در سيستم لوله‌كشی … جريان گاز

۵-بررسي نشت گاز با استفاده از کنتور

۶-بررسي نشت گاز بدون استفاده از کنتور

۷-اقدامات لازم در صورت وجود نشت گاز

فصل بيست و چهارم: نصب و راه‌اندازی وسايل گازسوز

۱-نصب و راه‌اندازی وسايل گازسوز در ساختمان

۲-تأييديه دستگاه‌های گازسوز

۳-تنظيم دستگاه گازسوز

۴-امکان تخليه گازهای حاصل از احتراق

۵-ظرفيت لوله‌كشی در سيستم لوله‌كشی گاز

۶-ضوابط نصب دستگاه‌های گازسوز

۷-محدوديت‌های نصب وسايل گازسوز

۸-نصب شومينه

۹-قابليت دسترسی در سيستم لوله‌كشی گاز

۱۰-فاصله کارگذاری در دستگاه‌های گازسوز

۱۱-تأمين هوای لازم برای احتراق و تهويه

۱۲-محدوديت نصب وسايل گازسوز پُرمصرف

۱۳-نصب‌کنندگان وسايل گازسوز

فصل بيست و پنجم از کتاب خلاصه مباحث ۱۳، ۱۴، ۱۶، ۱۷ مقررات ملی: دودکش دستگاه‌های گازسوز

دودکش‌ دستگاه‌های گازسوز در ساختمان‌ها

تعيين قطر دودکش يک دستگاه گازسوز

نکات ضروری در طراحی و اجرای دودکش‌ها

ضوابط نصب دودکش‌ها در سيستم لوله‌كشی گاز

فصل بيست و ششم از کتاب خلاصه مباحث ۱۳، ۱۴، ۱۶، ۱۷ مقررات ملی: ضوابط … لوله‌کشی گاز

ضوابط … سيستم لوله‌كشی گاز داخل ساختمان‌ها

نکات … دوره بهره‌برداری در سيستم لوله‌كشی گاز

تغيير در سيستم لوله‌كشی گاز داخل ساختمان

تعمير سيستم لوله‌كشی گاز داخل ساختمان

فصل بيست و هفتم از کتاب خلاصه مباحث ۱۳، ۱۴، ۱۶، ۱۷ مقررات ملی: تقاضا و ديماند تأسيسات برقی

برآورد درخواست نيروی برق ( تقاضا، ديماند)

برآورد توان کل نصب شده

غير همزمانی مصارف و تخمين ضريب همزمانی

فصل بيست و هشتم از کتاب خلاصه مباحث ۱۳، ۱۴، ۱۶، ۱۷ مقررات ملی: تأمين نيروی برق ساختمان‌ها

۱-منابع تأمين نيروی برق (سرويس مشترک)

۲-تأسيسات انشعاب برق فشار ضعيف

۳-انشعاب برق فشار متوسط (اختصاصی)

۴-اتاق ترانسفورماتور پُست اختصاصی

۵-انتخاب محل و جهت اتاق ترانسفورماتور

۶-ابعاد اتاق ترانسفورماتور

۷-اجزای اتاق ترانسفورماتور  و خصوصيات آن

۸-اجزای اتاق‌های فشار متوسط و ضعيف و …

۹-اتصال زمين

۱۰-نيروی برق اضطراری (برق اضطراری)

۱۱-الکترود زمين براي انشعاب برق فشار ضعيف

۱۲-الکترود يا الکترودهای زمين پُست ترانسفورماتور

۱۳-نيروی برق ايمنی

۱۴-سيستم‌های تأمين ايمنی

۱۵-روشنايی ايمنی

۱۶-ساختمان تابلوهای توزيع نيرو

۱۷-مشخصات اصلی الکتريکی تابلوهای توزيع نيرو

فصل بيست و نهم از کتاب خلاصه مباحث ۱۳، ۱۴، ۱۶، ۱۷ مقررات ملی: تابلوها و تجهيزات توزيع

۱-محل نصب تابلوهای توزيع نيرو

۲-تجهيزات، وسايل حفاظت و کنترل تأسيسات برقی

۳-فيوزها

۴- کليدهای خودکار مينياتوری

۵- کليدهای خودکار (اتوماتيک)

۶- کليدهای مغناطيسی (کنتاکتورها)

۷- کليدهای مجزاکننده زيربار

۸- کليد يا وسيله حفاظتی جريان باقيمانده (RCD)

فصل سی‌ام از کتاب خلاصه مباحث ۱۳، ۱۴، ۱۶، ۱۷ مقررات ملی: مدارهای تأسيسات برقی ساخ

مدارها (کابل‌کشی- سيم‌کشی)

SP- تابلوی برق ترانسفورماتور توزيع

D- شبکه توزيع

DB- نقطه تغذيه

F- مدار داخلی

E- تجهيزات مصرف

كابل‌ها کابل‌کشی در تأسيسات برقی

سيم‌کشی در تأسيسات برقی

فصل سی و يکم از کتاب خلاصه مباحث ۱۳، ۱۴، ۱۶، ۱۷ مقررات ملی: … سيم‌کشی در تأسيسات

تجهيزات سيم‌کشی

کليدها

پريزها

فصل سی و دوم از کتاب خلاصه مباحث ۱۳، ۱۴، ۱۶، ۱۷ مقررات ملی: جريان ضعيف تأسيسات

۱-تأسيسات جريان ضعيف

۲-سيستم تلفن

۳-سيستم‌های احضار، در بازکن … و زنگ اخبار

۴-سيستم اعلام حريق

۵-سيستم صوتی و اعلام خطر

۶-سيستم آنتن مرکزی تلويزيون و ماهواره

۷-سيستم مديريت هوشمند ساختمان (BMS)

۸-محيط‌های عادی و مخصوص

فصل سی و سوم از کتاب خلاصه مباحث ۱۳، ۱۴، ۱۶، ۱۷ مقررات ملی: محيط‌های عادی و مخصوص

محيط‌های با شرايط عادی (محيط‌های خشک)

پارتمان‌ها و منازل مسکونی

محيط‌های نمناک- محيط‌های مرطوب

حمام‌ها و دوش‌ها در منازل و هتل‌ها

محيط‌های گرم

محيط‌های مخصوص

فصل سی و چهارم از کتاب خلاصه مباحث ۱۳، ۱۴، ۱۶، ۱۷ مقررات ملی: نقشه‌ها و مدارک فنی طرح

محتوای نقشه‌ها و مدارک فنی طرح تأسيسات برقی …

فصل سی و پنجم از کتاب خلاصه مباحث ۱۳، ۱۴، ۱۶، ۱۷ مقررات ملی: سيستم‌های نيروی

۱-مشخصه‌های اصلی سيستم TN

۲-سطح مقطع هادی مشترک حفاظتی – خنثی

۳-رنگ عايق هادی‌های مدارهای توزيع نيرو و مدارهای نهايی

۴-رنگ عايق سيم‌ها در مدارهای نهايی

۵-ممنوع بودن وصل مجدد هادی‌های حفاظتی و خنثی

۶-لزوم دقت در نصب هادی‌های خنثی و حفاظتی

۷-انواع وسايل حفاظتی قابل استفاده در سيستم‌های TN

۸-هم‌بندی اصلی برای هم‌ولتاژ کردن

۹-هم‌بندی اضافی برای هم‌ولتاژ کردن

۱۰-قطع خودکار مدار در اثر اتصال کوتاه

۱۱-سطح مقطع هادی خنثی

۱۲- سطح مقطع هادی حفاظتی

۱۳- سطح مقطع هادی هم‌بندی اصلی

۱۴- سطح مقطع هادی هم‌بندی اضافی

۱۵-ترمينال يا شينه اصلی اتصال زمين

۱۶-مقررات مربوط به هادی‌های حفاظتی، …

فصل سی و ششم از کتاب خلاصه مباحث ۱۳، ۱۴، ۱۶، ۱۷ مقررات ملی: الکترودها

الکترود زمين

اندازه‌گيری مقاومت الکتريکی الکترود زمين

الکترود زمين اساسی

فصل سی و هفتم از کتاب خلاصه مباحث ۱۳، ۱۴، ۱۶، ۱۷ مقررات ملی: ضرايب همزمانی تأسيسات

مبانی استفاده از ضريب همزمانی

اصول و مبانی عمومی

حداکثر درخواست نيروی برق (تقاضا، ديماند) تأسيسات برقی

مدارهای توزيع

مدارهای نهايی

فصل سی و هشتم از کتاب خلاصه مباحث ۱۳، ۱۴، ۱۶، ۱۷ مقررات ملی: سيستم روشنايی 

مبانی عمومی سيستم روشنايی داخلی

نکات عمومی طراحی سيستم روشنايی داخلی

کليد واژه

سوالات آزمون‌هاي نظام مهندسي مرتبط با این کتاب

ضمائم و الحاقيه 

منابع و مآخد