کتاب اجرای ساختمان‌های فولادی

 توضیحات مولف خصوص کتاب اجرای ساختمان‌های فولادی :

مرحله اجرا مهم­ترین قسمت پروژه­‌های سازه­‌ای می‌­باشد. امروزه با افزایش ساخت و ساز و مرتفع شدن سازه­‌ها، نیاز به اجرای صحیح و اصولی آن­ها بیش­تر شده است. اجرا فرآیندی است که از شروع تحویل فولاد تا پایان نصب و برپایی سازه را در بر می‌­گیرد. این فرآیند نیازمند به برنامه‌­ریزی دقیق برای ساخت قطعات فولادی در کارخانه از نیم‌رخ­‌ها و ورق‌­ها و اتصال و نصب آن­ها در کارگاه است.

اجرای سازه­‌ها باید توسط مجریان صاحب صلاحیت انجام گیرد. شناخت نکات فنی و اجرایی، روش­‌های ساخت قطعات سازه فولادی و نحوه نصب و آزمایش آن­ها از اهمیت بالایی برای مهندسین مجری برخوردار است. با این حال اطلاع از این موارد برای مهندسین طراح و ناظر نیز ضروری می‌­باشد.

هدف از نگارش ” کتاب اجرای ساختمان‌های فولادی ” ارائه روش­‌های اجرای سازه‌­های فولادی است. بدین منظور نحوه آزمایش مصالح فولادی، ساخت قطعات در کارخانه، حمل و جابه‌­جایی قطعات، روش‌­های نصب و ضوابط و مقررات آیین‌­نامه‌­ای برای اجرای سازه‌­های فولادی بیان شده است.

کتاب اجرای ساختمان‌های فولادی موجود با استفاده از تجربیات مولفین تهیه شده و در آن از مراجع و آیین‌­نامه­‌های داخلی و خارجی استفاده شده است.

” کتاب اجرای ساختمان‌های فولادی ” مشتمل بر شش فصل است که توضیحات مربوط به اجرای سازه­‌های فولادی در آن گنجانده شده است.

مقدمه

فولاد ترکیبی از قوی از آهن و فولاد است و ویژگی اصلی آن مقاومت و شکل پذیری بالاست. همین موضوع سبب می‌شود تا از آن در ساخت اعضای ساختمان‌های فولادی، خرپاها، پل‌ها و قاب‌های فضای استفاده شود. تعدادی از ساختمان‌های موجود در کشور ازنوع ساختمان های فولادی است، هر چند ممکن است به دلایل اقتصادی و شرایط محیطی، درصد آن در مناطق مختلف کشور متفاوت باشد. از مزایا ساختمان‌های فولادی می‌توان به سرعت بالای اجرا، وزن کم، افزایش فضای معماری و قابلیت پیش ساختگی اشاره کرد. اجرای ساختمان‌های فولادی نیاز به دانش و مهارت خاص دارد.

مراحل اصلی اجرای ساختمان‌های فولادی شامل ساخت و نصب می‌باشد که ساخت در کارخانه انجام می‌شود و نصب در کارگاه یا محل اجرای ساختمان اجرا می‌گردد. ساخت قطعات و رنگ آمیزی آن‌ها می‌گردد. نصب شامل شناسایی اتصالات و وصله‌ها و همچنین اجرای آنها است.

اهداف کتاب

هدف از تهیه این کتاب، ارائه روش‌های اجرای سازه‌ها فولادی است. برای این منظور ضوابط آیین‌نامه‌ای و فرایندهای مختلف برای اجرای سازه‌های فولادی بیان شده است. این فرایند شامل آزمایش مصالح فولادی، روش‌های ساخت در کارخانه، نصب قطعات سازه در کارگاه و نحوه حمل و جابه‌جایی قطعات می‌گردد. بررسی ضوابط لرزه‌ای در هنگام ساخت و نصب، از اهداف دیگر این کتاب است. مطالعه این کتاب به مهندسین کمک می‌کند تا با فرایند اجرا سازه‌های فولادی آشنا گردند. همچنین مطالعه این کتاب، توانایی تفسیر و کنترل نقشه‌ها را در مهندسین مجری افزایش خواهد داد.

محتوای کتاب

کتاب اجرای ساختمان‌های فولادی شامل شش فصل است که مراحل ساخت، حمل و نصب اعضای سازه‌های فولادی را تشریح می‌کند. فصل اول، کلیات مطالب کتاب را در بردارد. در این فصل، مقدمه‌ای از فرایند اجرای سازه‌های فولادی بیان شده است. سپس هدف از تهیه و نگارش کتاب و محتوای آن گردیده است.

فصل دوم مربوط به آزمایش مصالح فولادی است. در این فصل انواع آزمایش‌های مصالح فولادی و الزامات ضوابط آیین‌نامه‌ای بیان گردیده است.

فصل سوم مربوط به روش‌های ساخت قطعات فولادی است. در این فصل نحوه آماده‌سازی قطعات (شامل بریدن و پخ زدن) مونتاژ اولیه و ثانویه قطعات فولادی، انواع روش‌های جوشکاری، آزمایش‌های جوش، روش‌های سوراخ کاری قطعات، رواداری مجاز ساخت و رنگ آمیزی سطوح فولادی ارائه شده است.

حمل و جابه‌جایی قطعات فولادی در فصل چهارم ارائه شده است. در این فصل روش‌های جابه‌جایی قطعات در کارخانه، حمل از کارخانه به کارگاه و جابه‌جایی قطعات درکارگاه بیان گردیده است.

نصب سازه‌های فولادی در فصل پنجم بررسی شده است. به دلیل اهمیت اتصالات درسازه‌های فولادی، عملکرد انواع اتصال، شامل اتصالات پای ستون، اتصالات تیر به ستون، اتصالات مهاربندی، وصله‌ها، و وسایل اتصال و رواداری مجاز در این فصل تشریح گردید.

در فصل ششم ضوابط لرزه‌ای، در اجرای سازه‌های فولادی ارائه شده است. نظر به این که ساختمان‌هایی که در مناطق لرزه خیز اجرا می‌شوند نیاز به ضوابط خاص در اجرا دارند، ضوابط مربوطه در این فصل تشریح می‌گردد.

فهرست کتاب اجرای ساختمان‌های فولادی

پیشگفتار

فصل اول / کلیات

۱-۱- مقدمه

۱-۲- اهداف کتاب

۱-۳- محتوای کتاب

فصل دوم / آزمایش مصالح

۲-۱- مقدمه

۲-۲- آزمایش مقاومت کششی با اندازه‌گیری تغییرشکل نسبی

۲-۳- آزمایش ضربه شارپی روی نمونه زخم‌دار

۲-۴- آزمایش خمش

۲-۵- آزمایش متالوگرافی

فصل سوم / ساخت قطعات فولادی

۳-۱- مقدمه

۳-۲- آماده‌سازی قطعات فولادی

۳-۲-۱- بریدن قطعات فولادی

۳-۲-۱-۱- بریدن قطعات فولادی به وسیله اره

۳-۲-۱-۲- بریدن قطعات فولادی به وسیله شعله

۳-۲-۱-۳- بریدن قطعات فولادی به وسیله گیوتین

۳-۲-۱-۴- بریدن قطعات فولادی به وسیله واترجت

۳-۲-۱-۵- بریدن قطعات فولادی به وسیله لیزر

۳-۲-۲- پخ‌زدن قطعات فولادی قبل مونتاژ

۳-۳- مونتاژ قطعات فولادی

۳-۳-۱- انواع اتصالات جوشی

۳-۳-۲- انواع جوش

۳-۳-۳- حالتهای مختلف جوشکاری

۳-۳-۴- مراحل مختلف مونتاژ قطعات فولادی

۳-۳-۴-۱- مونتاژ اولیه قطعات فولادی

۳-۳-۴-۲- مونتاژ ثانویه قطعات فولادی

۳-۴- انواع روش‌های جوشکاری و تست آنها

۳-۴-۱- انواع روش‌های جوشکاری

۳-۴-۲- انواع روش‌های تست جوش

۳-۴-۲-۱- آزمایش چشمی

۳-۴-۲-۲- آزمایش ابعادی

۳-۴-۲-۳- آزمایش نفوذ

۳-۴-۲-۴- آزمایش ذرات مغناطیسی

۳-۴-۲-۵- آزمایش فراصوت

۳-۴-۲-۶- آزمایش پرتونگاری

۳-۵- سوراخ‌کاری قطعات فولادی

۳-۵-۱- انواع سوراخ‌ها در اتصال‌های پیچی

۳-۵-۲- روش‌های سوراخ‌کاری قطعات فولادی

۳-۶- رنگ‌آمیزی قطعات فولادی

۳-۶-۱- آماده‌سازی سطوح فولادی

۳-۶-۱-۱- روش‌های آماده‌سازی سطوح فولادی

۳-۶-۱-۲- درجه‌های آماده‌سازی سطوح فولادی

۳-۶-۱-۳- تعیین درجه‌های آماده‌سازی سطوح فولادی

۳-۶-۲- رنگ‌آمیزی سطوح فولادی

۳-۶-۲-۱- روش‌های رنگ‌آمیزی

۳-۶-۲-۲- محدودیت‌های رنگ‌آمیزی

۳-۶-۲-۳- تعیین نوع و ضخامت رنگ

۳-۶-۲-۴- کنترل رنگ‌آمیزی

۳-۷- رواداری ساخت

۳-۷-۱- رواداری‌های جوش

۳-۷-۲- رواداری‌های ابعادی

۳-۷-۳- رواداری‌های سوراخ پیچ‌ها

فصل چهارم / حمل و جابه‌جایی قطعات فولادی

۴-۱- مقدمه

۴-۲- جابه‌جایی قطعات در کارخانه

۴-۳- حمل قطعات از کارخانه تا کارگاه

۴-۴- جابه‌جایی قطعات در کارگاه

فصل پنجم / نصب قطعات فولادی

۵-۱- مقدمه

۵-۲- اتصالات پای ستون

۵-۲-۱- اجزای اتصالات پای ستون

۵-۲-۲- رفتار اتصال پاي ستون

۵-۲-۲-۱- اتصال ستون به كف ستون

۵-۲-۲-۲- اتصال كف ستون به شالوده

۵-۲-۲-۳- رفتار کلی اتصال پاي ستون

۵-۳- انواع اتصالات تیر- ستون

۵-۳-۱- اتصالات مفصلی تیر- ستون

۵-۳-۲- اتصالات‌گیردار تیر- ستون

۵-۴- اتصالات مهاربندها

۵-۴-۱- اتصال میانی در مهاربندهای کششی

۵-۴-۲- اتصال میانی مهاربندهای فشاری

۵-۴-۳- اتصال کناری در مهاربندهای کششی

۵-۴-۴- اتصال کناری در مهاربندهای فشاری

۵-۵- وصله‌ها

۵-۵-۱- وصله تیرها

۵-۵-۲- وصله ستون‌ها

۵-۵-۳- وصله مهاربندها

۵-۶- اجرای اتصالات پای ستون

۵-۷- اجرای اتصالات و وصله‌ها

۵-۷-۱- اتصالات و وصله‌های جوشی

۵-۷-۲- اتصالات و وصله‌های پیچی

۵-۷-۲-۱- مشخصات پیچ در اتصال‌های پیچی

۵-۷-۲-۲- انواع پیچ در اتصال‌های پیچی

۵-۷-۲-۳- رفتار پیچ در اتصال‌های پیچی

۵-۷-۳- ورق‌های پرکننده

۵-۸- رواداری‌های نصب

فصل ششم / ضوابط لرزه‌ای ساخت و نصب سازه‌های فولادی

۶-۱- مقدمه

۶-۲- ضوابط عمومی لرزه‌ای ساخت و نصب

۶-۲-۱- الزامات لرزه‌ای مشخصات مصالح

۶-۲-۲- ناحیه حفاظت شده اعضا و الزامات آن

۶-۲-۲-۱- ناحیه حفاظت شده در قاب‌های خمشی

۶-۲-۲-۲- ناحیه حفاظت شده در قاب‌های مهاربندی

۶-۲-۲-۳- الزامات ناحیه حفاظت شده

۶-۲-۳- الزامات عمومی لرزه‌ای وصله‌ها و اتصالات

۶-۳- ضوابط لرزه‌ای ساخت و نصب قاب‌های خمشی

۶-۴- ضوابط لرزه‌ای ساخت و نصب قاب‌های مهاربند

منابع و مآخذ کتاب اجرای ساختمان های فولادی