کتاب مبانی طراحی معماری ویژه آزمون های نظام مهندسی (مهندس بیات)

محتوا کتاب شامل :

• براساس آخرین ویرایش مباحث مقررات ملی ساختمان
• شرح منسجم و تصویری استانداردهای معماری طراحی
• تجزیه و تحلیل یک نمونه بصورت تصویری بر اساس بندهای مقررات ملی ساختمان
• توضیح روش دستیابی به طرح معماری براساس ضوابط و مقررات به ساده ترین روش

کتاب مبانی طراحی معماری ویژه آزمون نظام مهندسی معماری طراحی

کتاب مبانی طراحی معماری یکی از منابع مهم آزمون نظام مهندسی معماری طراحی است، متن زیر قسمت‌هایی از مقدمه مولف ” کتاب مبانی طراحی معماری ویژه آزمون نظام مهندسی ” می‌باشد که به اختصار آمده است.

♦ تلفیق خلاقیت هنری با طراحی معماری برای خلق فضای زیباتر:

طراحی معماری متاثر از عوامل مختلف از جمله استانداردهای فنی می‌باشد که به وسيله خلاقيت هنری در کنار هم قرار گرفته و فضايی زيبا را خلق می‌کنند که کاملا عملکردی می‌باشد. در واقع يک اثر معماری زمانی زيبا خواهد بود که تمام عناصر، سطوح و خطوط تشکيل دهنده آن مبتنی بر منطق عملکردی باشد.

♦ ضعف دانشگاه‌ها در تبیین مبانی طراحی معماری به صورت کاربردی:

در آموزش‌های دانشگاهی توجه به جنبه‌های علمی و فنی از جمله رعايت استانداردها چندان مورد توجه قرار نمی‌گيرد لذا طرح‌های معماری مهندسين پس از فارغ التحصيلی از دانشگاه در اغلب موارد به دليل عدم رعايت استانداردها، کابردی نمی باشد. با توجه به اينکه در انجام فعاليت‌های حرفه‌ای رعايت اصول فنی و استانداردهای مقررات ملی برای مهندسين امری الزامی است لذا مهندسين پس از فارغ التحصيلی دچار چالش‌های فراوانی در يادگيری و بکارگيری اين الزامات می‌باشند و در نهايت نيز تسلط کامل و درستی به اين الزامات نخواهند داشت.

♦ ویژگی‌های کتاب مبانی طراحی معماری ویژه آزمون نظام مهندسی

با توجه به تجربه چندين ساله تدريس و فعاليت در زمينه طراحی، نظارت و اجرای پروژه‌های ساختمانی، در ” کتاب مبانی طراحی معماری ویژه آزمون نظام مهندسی ” سعی شده است روش پياده سازی الزامات در طرح‌های معماری بصورت کاربردی و با زبان ساده بيان گردد.

♦ کتاب مبانی طراحی معماری ویژه آزمون نظام مهندسی مشتمل بر هفت فصل و سه پيوست می‌باشد:

۱-فصل اول در خصوص تعاريف و واژگان مرتبط با طراحی معماری توضيح داده شده است.

۲-فصل دوم به مبانی اوليه از جمله سطح اشغال و غيره پرداخته شده است مطالب اين فصل شامل الزامات بيرونی ساختمان می باشد.

۳-فصل سوم به الزامات داخلی ساختمان، خصوصا فضاهايی که عموما بعنوان مشاعات محسوب می‌گردد پرداخته شده است.

۴-فصل چهارم به الزامات اختصاصی تصرف‌ها از جمله تصرف‌های اختصاصی پرداخته شده است. عرصه‌بندی فضاها، استانداردهای ابعادی و سلسله مراتب دسترسی به فضاهای مختلف ساختمان در اين فصل تشريح شده است.

۵-فصل پنجم به نظام سازه‌ای و اصول جانمايی عناصر سازه‌ای پرداخته شده است.

۶-فصل ششم مربوط به اصول ترسيمی پلان‌های معماری می‌باشد در اين فصل نحوه ترسيم پلان‌ها، مقاطع و نما و غيره شرح داده شده است و علائم و استانداردهای ترسيمی بيان شده است.

۷-فصل هفتم تمام پلان‌ها و مقاطع يک نمونه موردی مورد تحليل قرار گرفته است و استانداردهای لازم الاجرا مربوط به هر قسمت بيان گرديده است.

پس اتمام فصول، توضيحات تکميلی مربوط به هر بخش از ساختمان از جمله بازشوها، نما و غيره در قالب پيوست‌ها بيان گرديده است.

فهرست مطالب کتاب مبانی طراحی معماری ویژه آزمون نظام مهندسی

فصل اول: تعاريف

۱-۱- مقدمه

۱-۲- تعاريف واژگان

فصل دوم: مباني و الزامات استاندارها

۲-۱- انواع زمين

۲-۱-۱- زمين شمالی

۲-۱-۲- زمين جنوبی

۲-۱-۳- زمين شرقی

۲-۱-۴- زمين غربی

۲-۲- ضريب سطح اشغال

۲-۳- تراکم ساختمانی

۲-۴- مساحت کف (سطح اشغال)، ناخالص

۲-۴-۱- محدوديت تعيين شده براي مساحت کف . . .

۲-۵- محاسبه مساحت‌ها واحد آپارتمانی

۲-۶- ارتفاع ساختمان

۲-۶-۱- ارتفاع سازه

۲-۶-۲- ارتفاع ساختمان

۲-۶-۳- محدوديت ارتفاعی تعيين شده براي ساختمان

۲-۷- محاسبه کد ارتفاعی طبقات

۲-۸- الزامات پيش‌آمدگی‌های ساختمان

۲-۸-۱- پيش آمدگی در معابر عمومی

۲-۹- پخ

۲-۱۰- الزامات نمای ساختمان

۲-۱۰-۱- نمای شيشه‌ای

۲-۱۰-۲- نمای شيشه‌ای پيوسته

۲-۱۰-۳- نمای خشک

۲-۱۰-۴- پيش آمدگی اجزای نما

فصل سوم: الزامات عمومی ‌فضاهای ساختمان

۳-۱- ورودی نفررو

۳-۱-۱- پله ورودی

۳-۱-۲- جک حمل صندلی چرخ‌دار

۳-۱-۳- شيبراه دسترسی به ساختمان

۳-۱-۴- الزامات حريق در شيبراه

۳-۲- پارکينگ (فضاي توقفگاه) وسايل نقليه در ساختمان

۳-۲-۱- ورودی پارکينگ

۳-۲-۲- رمپ خودرو

۳-۲-۳-  اندازه‌های توقفگاه (پارکينگ)

۳-۳- راه پله، آسانسور و لابی

۳-۳-۱- راه پله

۳-۳-۲- لابي

۳-۳-۳- آسانسور

۳-۴- درها

۳-۴-۱- درها واقع در راه خروج

فصل چهارم: الزامات اختصاصی ساختمان‌های مسکونی

۴-۱- استقرار فضاها در واحد مسکونی  . . .

۴-۲- ورودی

۴-۳- راهروها

۴-۴- فضاهای اقامتی چند منظوره

۴-۴-۱- نشيمن

۴-۴-۲- پذيرايی

۴-۴-۳- نهار خوری

۴-۵- اتاق‌ها

۴-۵-۱- نکات تکميلی در خصوص اتاق خواب

۴-۵-۲- محل مناسب خواب والدين

۴-۵-۳- پنجره اتاق خواب

۴-۵-۴- الزامات آکوستيکی اتاق خواب

۴-۵-۵- الزامات حريق برای فضاهای اقامت در زير زمين

۴-۶- آشپزخانه

۴-۶-۱-  اندازه‌های الزامي‌آشپزخانه

۴-۶-۲- نکات تکميلی در خصوص آشپزخانه‌ها

۴-۶-۳- لگن ظرفشويی (سينک)

۴-۶-۴- اجاق گاز

۴-۶-۵- يخچال

۴-۶-۶- موقعيت قرارگيری آشپزخانه  در پلان

۴-۶-۷- الزامات آکوستيکی آشپزخانه

۴-۷- فضاهای بهداشتی

۴-۷-۱- اندازه‌های الزامي‌فضاهای بهداشتی

۴-۷-۲- نورگيری و تهويه فضاهای بهداشتی

۴-۷-۳- کفسازی و پوشش ديوار فضاهای بهداشتی

۴-۷-۴- نکات تکميلی . . . فضاهای بهداشتی

۴-۷-۵- جانمايی لوازم بهداشتی در توالت

۴-۷-۶- جانمايی لوازم بهداشتی در حمام

۴-۷-۷- نکاتی در خصوص نصب لوازم بهداشتی

۴-۸- فضاي رختشويی و اتوکشی

۴-۹- قرار گيری و جانمايی فضاهای مسکونی

۴-۹-۱- دسترسی به اتاق‌ها

۴-۹-۲- دسترسی به فضای بهداشتی

۴-۹-۳- کنترل ديد در فضای مسکونی

۴-۹-۴- دسترسی به فضای نيمه باز

۴-۱۰-۱- پاسيو

۴-۱۰-۲- ضوابط نورگيری در زمين‌هايی . . .

۴-۱۰-۳- ضوابط نورگيری در زمين‌هايی . . .

۴-۱۰-۴- فاصله پنجره‌های واقع در يک پاسيو

۴-۱۰-۵- حياط خلوت

۴-۱۰-۶- عمق نفوذ نور

۴-۱۰-۷- تامين نور سرايداری واقع در زيرزمين

۴-۱۱- فضاهای نيمه باز

۴-۱۱-۱- بالکن

۴-۱۱-۲- مهتابی (تراس)

۴-۱۱-۳- ايوان

۴-۱۲- كمدها

۴-۱۳- داکت

۴-۱۴- انباری‌ها

۴-۱۵- ضوابط معلولين

۴-۱۵-۱- ضوابط معلولين در آشپزخانه

۴-۱۵-۲- ضوابط معلولين در فضاهای بهداشتی

۴-۱۵-۳- الزامات معلولين در مورد پله ها

فصل پنجم: نظام سازه‌ای در ساختمان‌های مسکونی

۵-۱- الزامات سازه‌ای در پلان‌های معماری

۵-۲- وضعيت سازه در محل گشودگي‌های سقف

۵-۳- وضعيت سازه در محل وجود اختلاف تراز در سقف

۵-۴- تعيين محل ستون‌ها

۵-۵- فاصله ستون‌ها

۵-۵-۱- عرشه فولادی

۵-۵-۲- دال بتنی

۵-۵-۳- سقف تيرچه

۵-۶- مراحل ستون گذاری

فصل ششم: الزامات ترس

۶-۱- الزامات ترسيمي ‌پلا‌‌ن‌ها

۶-۱-۱- ديوارها

۶-۱-۲- ضخامت خطوط

۶-۱-۳- نمايش درها

۶-۱-۴- اندازه‌گذاری و آکس بندی ستون‌ها

۶-۱-۵- ترسيم راه پله

۶-۱-۶- کدهای ارتفاعی

۶-۱-۷- نمايش چيدمان پارکينگ

۶-۱-۸- مشخص کردن فضاها با شما گذاری

۶-۱-۹-الزامات ترسيمي‌پلان بام و حياط

۶-۱-۱۰- الزامات ترسيمی ‌بام‌های شيب‌دار

۶-۲- الزامات ترسيمی ‌برش

۶-۲-۱- کد‌های ارتفاعی

۶-۲-۲- ارتفاع موتورخانه

۶-۲-۳- اندازه گذاری

۶-۲-۴- نمايش آکس بندی ستون

۶-۳- الزامات ترسيمی نما

۶-۳-۱- کدهای ارتفاعی

۶-۳-۲- آکس بندی

۶-۳-۳- درپوش ها

۶-۳-۴- مصالح نما

۶-۳-۵- بازشوها

۶-۴- چک ليست ترسيم

فصل هفتم: تطبيق الزامات با طراحی

۷-۱-پلان زير زمين

۷-۲-پلان طبقه همکف

۷-۳-پلان طبقات

۷-۴-پلان بام

۷-۵- برش

پيوست ۱: الزامات و استاندارد‌های بازشوها

پ-۱- ضوابط طراحی مدولار در و پنجره برای ساختمان

پ-۱-۲- الزامات بازشو‌ها براساس الزامات حريق

پ-۱-۳- بازشوها در ساختمان‌ها با مصالح بنايی

پ-۱-۴- الزامات صرفه جويی در مصرف انرژی در

پ-۱-۵- الزامات پدافند غيره عامل در خصوص پنجره‌ها . . .

پيوست ۲: حجم و نمای ساختمان

پ-۲-۱- الزامات حريق در خصوص نمای ساختمان

پ-۲-۱-۱- بام ساختمان بايد متناسب . . .

پ-۲-۱-۲- الزامات واکنش در برابر آتش برای مصالح . . .

پ-۲-۱-۳- الزامات خاص براي کاربرد مصالح فوم پليمری . . .

پ-۲-۲-۱- حجم و فرم کلی ساختمان

پ-۲-۲- الزامات صرفه جويی در مصرف انرژی . . .

پ-۲-۲-۲- جانمايی فضاهای داخلی

پ-۲-۳- الزامات پدافند غيره عامل در خصوص . . .

پيوست ۳: پلکان و جزئيات مربوط

پ-۳-۱- پله‌های قوسی

پ-۳-۲- پله‌های مارپيچ

پ-۳-۳- ميله‌های دستگرد

پ-۳-۳-۱- ارتفاع

پ-۳-۳-۲- ميله دستگرد ميانی

پ-۳-۳-۳- قابليت گرفتن ميله دستگرد

پ-۳-۳-۴- پيوستگی

پ-۳-۳-۵- امتداد يافتن ميله دستگرد

پ-۳-۳-۶- فاصله آزاد تا سطح مجاور

منابع و مآخذ کتاب مبانی طراحی معماری ویژه آزمون نظام مهندسی