آموزش جامع نقشه خوانی ساختمان

کتاب آموزش نقشه خوانی ساختمان

کتاب آموزش نقشه‌خوانی ساختمان جدیدترین کتاب چاپ شده از آقای دکتر چراغی است، یکی از علت‌های استقبال مهندسان از تالیفات ایشان این است که آقای دکتر چراغی بر خلاف اکثر مولفان حوزه ساختمان، تجربه عملی بسیار زیادی در کارگاه‌های مختلف دارند و توانسته‌اند دانش تئوری و دانشگاهی را با دانش عملی و تجربی پیوند بزنند. لطفا به مقدمه‌ کتاب آموزش نقشه خوانی ساختمان توجه بفرمایید:

♦ اهمیت یادگیری نقشه خوانی در پروژه‌های ساختمانی:

هر پروژه‌ عمرانی ماحصل یک کار گروهی و ترکیبی از تخصص‌های مختلف معماری، عمران، برق و مکانیک است. لذا کسب مهارت در زمینه تخصصی و حداقل آشنایی اولیه در سایر زمینه‌ها یکی از مهارت‌های کاربردی برای کلیه مهندسان و دست‌اندرکاران این بخش محسوب می‌شود. هنر نقشه‌خوانی و تسلط بر نقشه‌های چهارگانه ساختمان یکی از مهمترین اطلاعات بین رشته‌ای این حوزه است.

♦ لزوم یادگیری فن نقشه خوانی ساختمان برای تمامی مهندسان حوزه ساختمان:

اصولاً نقشه یک زبان فنی و تخصصی به شمار رفته و هر پروژه توسط نقشه‌های آن معرفی می‌گردد. لذا فهم صحیح از نقشه‌های یک پروژه اولین قدم در اجرای دقیق و اصولی آن به شمار می‌رود. لیکن متاسفانه عدم توانایی در قرائت نقشه‌ها یکی از ضعف‌های مشهودی است که مخصوصاً در سال‌های اولیه فارغ‌التحصیلی گریبانگیر بسیاری از مهندسان جوان بوده و موجب کاهش اعتماد به نفس، افت عملکرد و عدم امکان مدیریت مقتدرانه عوامل اجرایی می‌گردد.

♦ عدم آشنایی مهندسان با اصول نقشه خوانی چه معضلاتی را بوجود می‌آورد؟

عدم آموزش موارد مقتضی در سرفصل‌های آموزشی در کنار بی‌اطلاعی بعضی مهندسان ناظر و مجری از نکات تخصصی مربوطه موجب بروز خطاهای اجرایی فاحش، نظارت صوری و بالطبع مشکلات زیادی در اجرا و بهره‌برداری از پروژه‌های عمرانی می‌گردد. به جرأت می‌توان ادعا نمود که بسیاری از معضلات مذکور معلول برداشت غلط مهندس مجری و عوامل اجرایی از نقشه‌ها است. بروز مشکلات جدی نظیر اجرای اشتباه نقشه‌ها، تخریب و دوباره‌کاری آیتم‌ها، تاخیر در اتمام پروژه، افزایش هزینه‌ها، کاهش ایمنی لرزه‌ای و تاثیر منفی بر شرایط بهره‌برداری از سازه‌ها تنها بخشی از مصائب موجود است.

هدف از نگارش کتاب آموزش نقشه خوانی ساختمان چیست؟

لذا با عنایت به موارد مذکور و فقدان منابع جامع و کامل در این حوزه، مطالب کتاب آموزش نقشه خوانی ساختمان با هدف آموزش قرائت صحیح کلیه نقشه‌های ساختمانی اعم از معماری، سازه، تاسیسات برقی و مکانیکی تدوین گردیده است. در هر قسمت ابتدا توضیحاتی پیرامون آیتم مورد نظر ارائه شده و سپس صفر تا صد نقشه‌های آن در قالب یک یا چند پروژه بررسی گردیده است. در هر مورد علاوه بر درج نکات مهم بر روی نقشه‌ها، توضیحات تکمیلی نیز جهت رفع ابهام در متن گنجانده شده است.

همچنین جهت درک بهتر نقشه‌ها و تجسم عینی مطالب در هر قسمت از عکس‌های مرتبط و تا حد امکان منطبق با نقشه‌ها یا حداقل نزدیک به آن استفاده گردیده است. مطالب ارائه شده تا حد امکان جامع است و علاوه بر آشنایی کامل با متداول‌ترین موارد مندرج در نقشه‌های ساختمانی، حاوی نکات فنی و اجرایی مرتبط و قابل استفاده برای کلیه مهندسان عمران، معماری، برق و مکانیک می‌باشد.

فهرست مطالب کتاب آموزش نقشه خوانی ساختمان:

پیشگفتار

فصل اول : کلیات

۱-۱ مقدمه

۱-۲ انواع نقشه‌ها

۱-۲-۱ پلان

۱-۲-۲ نما

۱-۲-۳ برش

فصل دوم : نقشه‌‌های معماری

۲-۱ آپارتمان ۵ طبقه مسکونی

۲-۱-۱ توضیحات کلی

۲-۱-۲ سایت پلان

۲-۱-۳ پلان طبقات

۲-۱-۴ برش‌های طولی و عرضی

۲-۱-۵ پلان مبلمان طبقات

۲-۱-۶ پلان جزئیات اجرایی

۲-۱-۷ پلان شیب‌بندی بام

۲-۱-۸ نقشه نما

۲-۱-۹ نقشه‌های تکمیلی

۲-۱-۹-۱ نقشه جزئیات

۲-۱-۹-۲ نقشه‌های Layout

۲-۲ ساختمان ویلایی دوبلکس

۲-۲-۱ سایت پلان

۲-۲-۲- پلان اندازه‌گذاری طبقات

۲-۲-۳ پلان مبلمان طبقات

۲-۲-۴ پلان بام

۲-۲-۵ نقشه نماهای اصلی

۲-۲-۶ برش

فصل سوم : نقشه‌های سازه

۳-۱ مقدمه

۳-۲ سازه فلزی

۳-۲-۱ کلیات نقشه

۳-۲-۲ نقشه سازه نگهبان

۳-۲-۲-۱ پلان استقرار سازه نگهبان

۳-۲-۲-۲ جزئیات فونداسیون منفرد و شمعها

۳-۲-۲-۳ مراحل اجرایی

۳-۲-۲-۴ جزئیات ساخت خرپاها

۳-۲-۳ نقشه فونداسیون

۳-۲-۳-۱ پلان فونداسیون

۳-۲-۳-۲ مقطع پی

۳-۲-۳-۳ پلان آرماتورهای تقویتی

۳-۲-۴ پلان ستون‌گذاری

۳-۲-۵ جزئیات اجرایی ستون‌ها

۳-۲-۵-۱ نما و برش ستون

۳-۲-۵-۲ جزئیات وصله ستون

۳-۲-۶ تیرهای اصلی و فرعی

۳-۲-۶-۱ پلان تیرریزی

۳-۲-۶-۲ مقطع تیرها

۳-۲-۶-۳ اتصالات گیردار

۳-۲-۶-۴ اتصالات مفصلی

۳-۲-۶-۵ وصله تیرها

۳-۲-۷ نحوه اجرای مهاربندها

۳-۲-۷-۱ نمای مهاربند

۳-۲-۷-۲ مقطع مهاربند

۳-۲-۷-۳ جزئیات ورقه‌ای اتصال

۳-۲-۸ نقشه اجرایی سقف

۳-۲-۸-۱ نحوه اجرای برشگیرها

۳-۲-۸-۲ جزئیات دال بتنی

۳-۲-۹ نقشه اجرایی راه‌پله

۳-۲-۹-۱ شمشیری پله

۳-۲-۹-۲ دال بتنی پله

۳-۲-۱۰ نحوه اجرای وال‌پست‌ها

۳-۳ سازه بتنی

۳-۳-۱ کلیات

۳-۳-۱-۱ مشخصات پروژه

۳-۳-۱-۲ مشخصات خم میلگردها

۳-۳-۱-۳ وصله میلگردها

۳-۳-۲ سازه نگهبان

۳-۳-۳ فونداسیون

۳-۳-۳-۱ پلان فونداسیون

۳-۳-۳-۲ مقطع پی

۳-۳-۳-۳ جزئیات چاله آسانسور

۳-۳-۴ پلان ستون‌گذاری و دیوارهای برشی

۳-۳-۵ نقشه ستون‌ها

۳-۳-۵-۱ نمای ستون

۳-۳-۵-۲ مقطع ستون

۳-۳-۶ دیوارهای برشی

۳-۳-۷ تیرها

۳-۳-۷-۱ پلان تیرریزی

۳-۳-۷-۲ جزئیات آرماتوربندی تیرها

۳-۳-۸ سقف بتنی

۳-۳-۸-۱ برش سقف

۳-۳-۸-۲ کلاف عرضی

۳-۳-۸-۳ میلگردهای تقویتی

۳-۳-۸-۴ جزئیات تیرچه‌ها

۳-۳-۹ دال پله

۳-۴ سوله فلزی

۳-۴-۱ کلیات

۳-۴-۲ فونداسیون

۳-۴-۲-۱ پلان فونداسیون

۳-۴-۲-۲ مقطع پی و شناژ

۳-۴-۳ پلان ستون‌گذاری

۳-۴-۳-۱ موقعیت ستون‌ها، صفحه ستون‌ها و مهاربندها

۳-۴-۳-۲ جزئیات صفحه ستون‌ها

۳-۴-۴ مشخصات قاب‌ها

۳-۴-۵ ستون‌ها

۳-۴-۶ تیرهای اصلی

۳-۴-۷ جزئیات ساخت و اتصالات

۳-۴-۷-۱ مشخصات جوش‌ها

۳-۴-۷-۲ اتصالات فلنجی

۳-۴-۸ مهارهای طولی (استرات)

۳-۴-۹ مهاربندهای قائم

۳-۴-۱۰ مهاربندهای افقی

۳-۴-۱۱ تیرهای فرعی (پرلین یا لاپه)

۳-۴-۱۲ میل‌مهار (سگرود)

۳-۴-۱۳ سینه‌بند

۳-۴-۱۴ پوشش سقف

فصل چهارم : تاسیسات برقی

۴-۱ مقدمه

۴-۲ مروری بر تجهیزات مورد استفاده در تاسیسات برقی

۴-۲-۱ انواع سیم و کابل

۴-۲-۱-۱  سیم مفتول یا سیم تک لا

۴-۲-۱-۲ سیم افشان

۴-۲-۱-۳ سیم نیمه افشان

۴-۲-۲ تجهیزات الکتریکی

۴-۲-۲-۱ پریز

۴-۲-۲-۲ کلید

۴-۲-۲-۲-۱ کلید تک پل

۴-۲-۲-۲-۲ کلید دو پل

۴-۲-۲-۲-۳ کلید تبدیل

۴-۲-۲-۲-۴ کلید صلیبی

۴-۲-۲-۲-۵ کلید و پریز پوشش ‌دار (بارانی)

۴-۲-۲-۲-۶ کلید چاقویی

۴-۲-۲-۲-۷ شستی

۴-۲-۲-۳ چراغ‌های روشنایی

۴-۲-۲-۳-۱ لامپ‌های رشته‌ای

۴-۲-۲-۳-۲ لامپ‌های فلورسنت

۴-۲-۲-۳-۳ لامپ هالوژن

۴-۲-۲-۳-۴ لامپ LED

۴-۲-۲-۴ فیوز

۴-۲-۲-۴-۱ فیوزهای کاردی یا چاقویی

۴-۲-۲-۴-۲ فیوز مینیاتوری (MCB)

۴-۲-۲-۴-۳ فیوزهای فشنگی و اتوماتیک

۴-۲-۲-۵ کنتاکتور

۴-۲-۲-۶ بی متال

۴-۲-۲-۷ رله

۴-۲-۲-۸ دیمر

۴-۲-۲-۹ خازن

۴-۲-۲-۱۰ فتوسل

۴-۲-۲-۱۱ تایمر

۴-۳ آشنایی با نقشه‌های تاسیسات برقی

۴-۳-۱ کلیات

۴-۳-۲ علائم استاندارد و نکات فنی

۴-۳-۳ پلان روشنایی

۴-۳-۴ پلان پریزهای برق

۴-۳-۵ پلان پریزهای تلفن و آنتن تلویزیون

۴-۳-۵-۱ مدار تلفن

۴-۳-۵-۲ مدار آنتن مرکزی

۴-۳-۶ سیستم دربازکن

۴-۳-۷ سیستم دوربین مدار بسته (CCTV)

۴-۳-۸ سیستم اعلام حریق

۴-۳-۹ دیاگرام تک خطی تابلوها

۴-۳-۹-۱ تابلوی اصلی (MDP)

۴-۳-۹-۲ تابلوی عمومی

۴-۳-۹-۳ تابلو تقسیم

۴-۳-۱۰ دیاگرام رایزرها

۴-۳-۱۰-۱ رایزر تلفن

۴-۳-۱۰-۲ رایزر دربازکن طبقات

۴-۳-۱۰-۳ رایزر آنتن مرکزی

۴-۳-۱۰-۴ رایزر تابلوها

۴-۳-۱۱ جزئیات

فصل پنجم :تاسیسات مکانیکی

۵-۱ مقدمه

۵-۲ مروری بر تجهیزات متداول در تاسیسات مکانیکی

۵-۲-۱ انواع شیرهای کنترل

۵-۲-۱-۱ شیر کشویی (دروازه‌ای)

۵-۲-۱-۲ شیر کف فلزی (بشقابی یا کروی)

۵-۲-۱-۳ شیر سوزنی

۵-۲-۱-۴ شیر پروانه‌ای

۵-۲-۱-۵ شیر یک طرفه

۵-۲-۲ انواع لوله

۵-۲-۲-۱ لوله‌های مورد استفاده در سیستم آبرسانی

۵-۲-۲-۱-۱ لوله‌های گالوانيزه

۵-۲-۲-۱-۲ لوله‌های پلیمری

۵-۲-۲-۲ لوله‌های متداول در سیستم تهویه مطبوع و آتش‌نشانی

۵-۲-۲-۲-۱ لوله فلزی سیاه

۵-۲-۲-۳ لوله‌های فاضلاب

۵-۲-۲-۳-۱ لوله‌های چدنی

۵-۲-۲-۳-۲ لوله‌های پلاستيكی (پلیمری)

۵-۲-۲-۳-۲-۱ لوله PVC (پُلیکا)

۵-۲-۲-۳-۲-۲ لوله پوش‌فیت

۵-۲-۲-۳-۲-۳ لوله پلی اتیلن

۵-۲-۳ انواع اتصالات

۵-۲-۳-۱ بوشن

۵-۲-۳-۲ مغزی

۵-۲-۳-۳ مهره ماسوره

۵-۲-۳-۴ فلنج

۵-۲-۳-۵ سه‌راهی

۵-۲-۳-۶ چهارراهی

۵-۲-۳-۷ تبدیل

۵-۲-۳-۸ زانویی

۵-۲-۳-۹ درپوش

۵-۳ آشنایی با نقشه‌های تاسیسات مکانیکی

۵-۳-۱ کلیات

۵-۳-۲ نقشه سیستم فاضلاب

۵-۳-۲-۱ علائم استاندارد نقشه‌های فاضلاب

۵-۳-۲-۲ شمای کلی و تجهیزات سیستم فاضلاب

۵-۳-۲-۳ نقشه پلان طبقات

۵-۳-۲-۴ رایزر دیاگرام فاضلاب

۵-۳-۳ سیستم جمع‌آوری و تخلیه آب باران

۵-۳-۳-۱ پلان لوله‌کشی آب باران

۵-۳-۳-۲ رایزر دیاگرام آب باران

۵-۳-۴ لوله‌کشی آب سرد و گرم مصرفی

۵-۳-۴-۱ مقدمه

۵-۳-۴-۲ انواع روش‌های لوله‌کشی

۵-۳-۴-۳ سیستم حرارتی پکیج یا آبگرمکن

۵-۳-۴-۳-۱ پلان لوله‌کشی طبقات

۵-۳-۴-۳-۲ رایزر دیاگرام آبرسانی در سیستم مجهز به پکیج یا آبگرمکن

۵-۳-۴-۴ سیستم موتورخانه مرکزی

۵-۳-۴-۴-۱ پلان لوله‌کشی طبقات

۵-۳-۴-۴-۲ رایزر دیاگرام آبرسانی در سیستم مجهز به موتورخانه مرکزی

۵-۳-۵ تاسیسات گرمایشی

۵-۳-۵-۱ سیستم گرمایشی مجهز به رادیاتور

۵-۳-۵-۱-۱ انواع رادیاتور

۵-۳-۵-۱-۲ مکانیزم عملکرد سیستم

۵-۳-۵-۱-۳ علائم استاندارد نقشه‌ها

۵-۳-۵-۱-۴ پلان رادیاتور طبقات در سیستم دارای پکیج

۵-۳-۵-۱-۵ انواع پکیج

۵-۳-۵-۱-۶ پلان رادیاتور طبقات در سیستم موتورخانه مرکزی

۵-۳-۵-۱-۷ رایزر دیاگرام سیستم گرمایشی موتورخانه مرکزی

۵-۳-۵-۲ سیستم گرمایش از کف

۵-۳-۵-۲-۱ تجهیزات مورد نیاز

۵-۳-۵-۲-۲ روش اجرا

۵-۳-۵-۲-۳ نقشه اجرایی سیستم گرمایش از کف

۵-۳-۶ سیستم تهویه مطبوع(HVAC)

۵-۳-۶-۱ انواع سیستمهای تهویه مطبوع

۵-۳-۶-۱-۱ سیستم تمام هوا

۵-۳-۶-۱-۲ سیستم هوا-آب

۵-۳-۶-۱-۳ سیستم تمام آب

۵-۳-۶-۲ مکانیزم عملکرد

۵-۳-۶-۳ فن‌کویل

۵-۳-۶-۴ لوله‌کشی فن‌کویل

۵-۳-۶-۵ پلان سیستم تهویه مطبوع طبقات

۵-۳-۶-۶ رایزر دیاگرام سیستم تهویه مطبوع

۵-۳-۷ نقشه تجهیزات موتورخانه مرکزی

۵-۳-۷-۱ انواع تجهیزات و دستگاه‌ها

۵-۳-۷-۱-۱ بویلر

۵-۳-۷-۱-۲ چیلر

۵-۳-۷-۱-۳ منابع آب گرم بهداشتی دو جداره و کویلی

۵-۳-۷-۱-۴ سختی‌گیر

۵-۳-۷-۱-۵ بوستر پمپ

۵-۳-۷-۱-۶ منبع انبساط

۵-۳-۷-۱-۷ دیزل ژنراتور

۵-۳-۷-۲ نقشه‌های موتورخانه مرکزی

۵-۳-۷-۲-۱ پلان تجهیزات

۵-۳-۷-۲-۲ نقشه فونداسیون دستگاه‌ها

۵-۳-۷-۲-۳ فلودیاگرام موتورخانه

۵-۳-۸ سیستم آتش‌نشانی (اطفای حریق)

۵-۳-۸-۱ انواع سیستم‌های اطفای حریق

۵-۳-۸-۱-۱ سیستم خشک در نوع دستی

۵-۳-۸-۱-۲ سیستم تر در نوع دستی

۵-۳-۸-۱-۳ سیستم اتوماتیک

۵-۳-۸-۲ نقشه پلان سیستم آتش‌نشانی

۵-۳-۸-۳ رایزر دیاگرام سیستم آتش‌نشانی

۵-۳-۹ لوله‌کشی گاز

۵-۳-۹-۱ اجزای سیستم گازرسانی

۵-۳-۹-۲ علائم اختصاری و فواصل استاندارد

۵-۳-۹-۳ نقشه‌های سیستم گازرسانی

۵-۳-۹-۳-۱ کلیات

۵-۳-۹-۳-۲ پلان لوله‌کشی گاز طبقات

۵-۳-۹-۳-۳ نقشه ایزومتریک

۵-۳-۱۰ کانال‌کشی

۵-۳-۱۰-۱ انواع کانال

۵-۳-۱۰-۲ انواع دریچه

۵-۳-۱۰-۳ مسیر کانال‌کشی

۵-۳-۱۰-۴ نقشه کانال‌کشی

۵-۳-۱۱ نقشه جزئیات