کتاب شرح و درس آزمون‌‌های نظام مهندسی تاسیسات برقی (نظارت) (دکتر سریری)

کتاب شرح و درس آزمون‌های نظام مهندسی تاسیسات برقی (نظارت) حاوی:

• مطالب نظارتی مباحث اصلی آزمون نظارت
• ارائه نکات نظارتی مبحث سیزدهم و مبحث پانزدهم،
• شکل ها و جداول کاربردی در نظارت تاسیسات برقی، سیستم های اعلام حریق، سیستم زمین و هم‌بندی

کتاب شرح و درس آزمون نظام مهندسی تاسیسات برقی نظارت

مقدمه کتاب شرح و درس آزمون نظام مهندسی تاسیسات برقی

مقررات ملی ساختمان با هدف افزایش کیفیت ساختمان‌ها و یکسان سازی قواعد ساخت‌وساز ارائه شده است. وظیفه ناظران، نظارت مستمر بر اجرای این مقررات طبق نقشه‌های مصوب سازمان نظام مهندسی و مراجع صدور پروانه ساختمانی مانند شهرداری‌ها و دهیاری‌ها است.

ناظر پل ارتباطی بین طراح و مجری است و باید علاوه بر تسلط بر نقشه‌ها و طرح، به نکات اجرایی نیز اشراف داشته باشد و چنانچه مغایرتی بین طرح و اجرا مشاهده کرد، آن را به مرجع صدور پروانه و نظام مهندسی گزارش دهد، لذا باید در گزارش‌نویسی که شامل  پنج مرحله می‌باشد نیز خبره باشد.

این مراحل طبق کتاب قانون نظام مهندسی و آیین‌نامه اجرایی آن شامل موارد زیر جهت بهره‌برداری می‌باشد:

•  پی
•  اسکلت
•  سفت‌کاری
• نازک‌کاری
•  پایان کار

کتاب شرح و درس آزمون‌های نظام مهندسی تاسیسات برقی (نظارت) حاوی:

• مطالب نظارتی مباحث اصلی آزمون نظارت
• ارائه نکات نظارتی مبحث سیزدهم و مبحث پانزدهم،
• شکل ها و جداول کاربردی در نظارت تاسیسات برقی، سیستم های اعلام حریق، سیستم زمین و هم‌بندی

منابع آزمون نظارت تاسیسات برقی:

قانون نظام مهندسی و كنترل ساختمان و آئين‌نامه‌های اجرائی آن (۱۳۹۰) و تصويب نامه شماره ۱۶۰۲۷۷/ت۵۲۶۶۰ ه‌ مورخ ۹۴/۱۲/۰۵ هيات وزيران در مورد اصلاح موادی از آئين‌نامه اجرايي قانون و نظامنامه رفتار حرفه‌ای اخلاقی در مهندسی ساختمان

مبحث دوم :

(نظامات اداری)

مبحث سوم:

(حفاظت ساختمان‌ها در مقابل حریق)

مبحث دوازدهم:

(ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا)

مبحث سیزدهم :

(طرح و اجرای تاسیسات برقی ساختمان‌ها)

مبحث پانزدهم :

(آسانسورها و پلکان برقی)

مبحث نوزدهم :

(صرفه‌جویی در مصرف انرژی)

مبحث بیست ‌و ‌یکم :

(پدافند غیرعامل)

مبحث بیست ‌و دوم :

(مراقبت و نگهداری از ساختمان ها)

کتاب‌های راهنمای مباحث مقررات ملی ساختمان

نشریه‌های شماره ۱۱۰ جلد ۱ و ۲ (مشخصات فنی عمومی و اجرایی تاسیسات‌برقی ساختمان)

اطلاعات عمومی مهندسی مرتبط با تاسیسات برقی و الزامات آن در مراجع علمی و فنی معتبر بین‌المللی *

مسائل مربوط به اجرا و نظارت تاسیسات برقی در ساختمان‌ها *

مقررات، قوانین و ضوابط حقوقی و انتظامی مرتبط با ساخت و سازها و امور قراردادها

هدف از تالیف کتاب شرح و درس آزمون نظام مهندسی برق نظارت

همانطور که می‌دانید درجه اهمیت منابع در آزمون‌های نظام مهندسی برق متفاوت است؛ مبحث سیزدهم مقررات ملی ساختمان و راهنمای طرح و اجرای تاسیسات برقی ساختمان‌ها جزو منابع بسیار مهم و با اهمیت می‌باشد و با توجه به پراکندگی مطالب در این دو منبع مهم، تصمیم به تالیف این کتاب به جهت شرح نکات پرکاربرد، مبهم و پیچیده آن به صورت طبقه‌بندی شده گرفتیم که شامل اهداف زیر می‌باشد:

1.  طبقه‌بندی و شرح تصویری مطالب مهم مبحث سیزده مقررات ملی ساختمان به عنوان مهمترین مرجع آزمون
2.  گردآوری نکات نظارتی و کاربردی در آزمون نظارت
3.  مروری بر نکات نظارتی مبحث پانزده مقررات ملی ساختمان (آسانسور و پلکان برقی)
4.  مروری بر نکات سیستم های جریان ضعیف (سیستم اعلام حریق، آنتن مرکزی، شبکه های کامپیوتری و BMS)

چنانچه ذکر شد، منابع آزمون برق زیاد است و فرصت برای مطالعه دقیق و مقایسه همه آنها کم است لذا در کتاب شرح و درس آزمون نظام مهندسی تاسیسات برقی آشنایی خوبی با مهمترین محتوای مورد نیاز آزمون نظارت برق پیدا خواهید کرد.

تسلط به نکات کتاب شرح و درس آزمون نظام مهندسی تاسیسات برقی ، کمک شایانی جهت موفقیت در آزمون نظام مهندسی برق شاخه نظارت هست ولی در کنار آن باید تمرین و ممارست در بررسی و حل نمونه سوالات آزمون های گذشته داشت که مرور آزمون‌های نظارت و اجرا می تواند چراغ راه باشد.

نکته بسیار مهمی که باید توجه شود این است که سوالات مربوط به طراحی و مسائل دارای فرمول و محاسبات، کمترین اهمیت را در آزمون نظارت دارد.

در پایان لازم به ذکر است کتاب هندبوک جامع تاسیسات الکتریکی که خلاصه نکات ۳۰ کتاب و استاندارد مرتبط با تاسیسات برقی و منابع آزمون برق است در کنار این کتاب، مکمل خوبی برای رفع نیازهای اصلی مهندسان در آزمون های تاسیسات برقی می‌باشد.

لذا توصیه اکید نویسنده این است که پس از مطالعه کتاب “شرح و درس آزمون‌های نظام مهندسی تاسیسات برقی، صلاحیت نظارت” حتما کتاب “هندبوک جامع تاسیسات الکتریکی“ را نیز مطالعه کنید. چون بسیاری از مطالب ضروری آزمون‌های برق در هندبوک جامع آمده است.

فهرست مطالب کتاب شرح و درس تاسیسات برقی نظارت :

مقدمه مولف

فصل اول / کلید، روشنایی، پریز و فاصله از لوله‌های تاسیساتی

۱-۱-كليدها و روشنایی

۱-۲-انتخاب کلیدها

۱-۳-روشنايی ايمنی

۱-۴-پريزها

۱-۵-فاصله از لوله گاز، شیرگاز و کنتور گاز

فصل دوم / لوله برق، داکت برق و اتصالات آن

۲-۱-لوله‌کشی برق، انواع لوله برق و ترانکینگ

فصل سوم / سیم، کابل و رنگ آنها

۳-۱-رنگ عايق هادی‌های مدارهای توزيع نيرو و مدارهای نهايی

۳-۲-رنگ عايق سيم‌ها در مدارهاي نهايی

۳-۳-قوانین سیم‌کشی، ترمینال و اتصال

۳-۴-قوانین کابل، کابل چندرشته‌ای، کابل‌کشی و دفن کابل‌ها

۳-۵-كابل، كابل‌كشی و شعاع خمش کابل

۳-۶-حداقل عمق حفاری کابل فشار ضعیف

۳-۷-سطح مقطع نول یا خنثی همسان با فاز یا بیشتر از آن

۳-۸-اثر هارمونیک روی سطح مقطع کابل

فصل چهارم / درجه حفاظت (IP) و محیط نمناک  و مـرطوب مـانند حمـام و استـخر

۴-۱-درجه حفاظت بدنه لوازم و تجهيزات الكتريكی در برابر نفوذ رطوبت اشياء خارجی

۴-۲-محيط‌های با شرايط عادی (محيط‌های خشك)

۴-۳-محيط‌های نمناك (حداقل IPX4)

۴-۴-محيط‌های مرطوب(حداقل IPX5)

۴-۵-حمام‌ها و دوش‌ها در منازل، هتل‌ها و نظاير آن

۴-۶-تعاريف و موقعيت مناطق (زون‌ها)

۴-۷-الزامات ايمني محیط نمناک و مرطوب

۴-۸-همبندی در حمام

۴-۹-استخر

۴-۱۰-همبندی در استخر

۴-۱۱-سونای خشک

۴-۱۲-سونای بخار

۴-۱۳-محيط‌های گرم

۴-۱۴-محيط‌های مخصوص

فصل پنجم / ترانس و اتاق ترانس

۵-۱-ترانس و اتاق ترانس

۵-۲-انتخاب محل و جهت اتاق ترانسفورماتور

۵-۳-ابعاد اتاق ترانسفورماتور

۵-۴-اجزای اتاق ترانسفورماتور(پله، درب، کانال، حائل آتش، مخزن روغن، نحوه نصب)

۵-۵-اجزای اتاق‌های فشار متوسط و ضعيف و خصوصيات آن‌ها

فصل ششم / تابلو برق، حفاظت،‌کلیدهای خودکار، بانک خازن وافت ولتاژ

۶-۱-قوانین اتاق تابلو برق(LV,MV)

۶-۲-تابلوهای الكتريكی

۶-۳-محل نصب تابلوها

۶-۴-تجهيزات، وسايل حفاظت و كنترل

۶-۵-فيوز

۶-۶-كليدهای خودكار مينياتوری (MCB)

۶-۷-كليدهای خودكار (اتوماتيك)

۶-۸-كليد خودكار (كليد اتوماتيك) محدود‌كننده جريان اتصال كوتاه

۶-۹كليدهای مغناطيسی (كنتاكتورها)

۶-۱۰-كليدهای مجزا‌كننده زيرِبار

۶-۱۱-كليد يا وسيله حفاظتی جريان باقيمانده RCD

۶-۱۲-عدم کارایی كليد يا وسيله حفاظتی جريان باقيمانده RCD

۶-۱۳-انواع کلیدهای جریان باقیمانده از نظر مدت زمان عملکرد

۶-۱۴-مبانی عمومی بانك خازن

۶-۱۵-افت ولتاژ

فصل هفتم / سیستم‌هـای جـریـان ضعیـف (اعـلام حـریق،  تلفن، صوت، آنتن،BMS و شبکه کامپیوتری)

۷-۱-سیستم‌های جریان ضعیف

۷-۲-ساختمان‌های ملزم به سیستم جریان ضعیف

۷-۳-دفن كابل‌های جريان ضعيف

۷-۴-فواصل کابل‌های جریان ضعیف

۷-۵-سيستم تلفن

۷-۶-سيستم اعلام حريق

۷-۷-مرکز سیستم اعلام حریق

۷-۸-الزامات نصب شستی‌های اعلام حریق

۷-۹-سيستم‌هاي مرتبط با سيستم اعلام حريق

۷-۱۰-انواع سیستم‌ها با کابل مقاوم در برابر حریق

۷-۱۱-سيستم صوتی و اعلام خطر

۷-۱۲-سیستم‌های کشف و اعلام حریق

۷-۱۳-کاشف‌های خودکار حریق

۷-۱۴-قطع‌کننده دستی

۷-۱۵-پیام‌های زنده صوتی

۷-۱۶-مرکز کنترل یا اتاق فرمان

۷-۱۷-شستی اعلام حریق (جعبه‌های هشدار دستی)

۷-۱۸-آژیر یا زنگ اعلام حریق

۷-۱۹-محل نصب اعلام‌کننده‌ها

۷-۲۰-محل نصب تابلوی مرکزی اعلام حریق

۷-۲۱-منطقه‌بندی و زون‌بندی

۷-۲۲-سیستم‌های اطفاء حریق و کنترل دود

۷-۲۳-در‌های مقاوم در برابر آتش

۷-۲۴-تهویه لابی در زمان حریق

۷-۲۵-راهکار ایجاد فشار پلکان

۷-۲۶-فعال شدن تجهیزات تهویه

۷-۲۷-راهکار تنظیم فشار برای محافظت شفت آسانسور در برابر دود

۷-۲۸-فعال‌سازی سیستم تنظیم فشار

۷-۲۹-ساختمان بلند مرتبه

۷-۳۰-ضوابط اختصاصی ساختمان‌های بلند مرتبه

۷-۳۱-محل استقرار پمپ آتش‌نشانی در ساختمان بلند مرتبه

۷-۳۲-مرکز فرماندهی آتش‌نشانی در ساختمان‌های بلند مرتبه

۷-۳۳-سیستم تلفن آتش‌نشان در ساختمان‌های بلند مرتبه

۷-۳۴-نیروی برق اضطراری در ساختمان‌های بلند مرتبه

۷-۳۵-اتاق ژنراتور

۷-۳۶-قفل بودن در پلکان خروج در ساختمان‌های بلند مرتبه

۷-۳۷-سیستم ارتباطی پلکان در ساختمان‌های بلند مرتبه

۷-۳۸-آسانسور دسترسی آتش‌نشانی در ساختمان‌های بلند مرتبه

۷-۳۹-شرایط آسانسور دسترس آتش‌نشان

۷-۴۰-سيستم‌های جريان ضعيف تحت پروتكل اينترنت (IPBase)

۷-۴۱-سيستم صوتی و اعلام خطر تحت شبکه یا تحت IP

۷-۴۲-سيستم آنتن مركزی تلويزيون و ماهواره

۷-۴۳-شبكه‌ كامپيوتر

۷-۴۴-ساختار شبكه كامپيوتر

۷-۴۵-كابل چند زوج بهم تابيده مسی (كابل مسي شبكه)

۷-۴۶-رك فرعی شبكه كامپيوتر

۷-۴۷-كابل پشتيبان شبكه كامپيوتر

۷-۴۸-رك اصلی شبكه كامپيوتر

۷-۴۹-قوانین کابل‌کشی در شبکه‌های کامپیوتری

۷-۵۰-مديريت هوشمند ساختمان (BMS)

۷-۵۱-پروتکل چیست؟

۷-۵۲-سناریو نویسی در سیستم هوشمند چیست؟

فصل هشتم / برق اضطراری، برق ایمنی، روشنایی ایمنی و UPS

۸-۱-نيروی برق اضطراری (برق اضطراری)

۸-۲-نيروی برق ايمنی

۸-۳-کلید و هادی حفاظتی دستگاه برق بدون وقفه(UPS)

۸-۴-روشنايی راه‌های خروج و حفاظت ساختمان‌ها در مقابل حريق

۸-۵-گستردگی نورپرداز

۸-۶-نیروی برق اضطراری برای روشنایی

۸-۷-علامت‌گذاري راه‌هاي خروج و حفاظت ساختمان‌ها در مقابل حريق

۸-۸-شدت روشنایی علائم خروج

فصل نهم / ایمنی، الکترود زمین، ارت، همبندی، صاعقه، حریم

۹-۱-الكترود زمين

۹-۲-خاک و مواد اطراف الکترود

۹-۳-خاک اطراف الکترود

۹-۴-انتخاب محل احداث الكترود زمين

۹-۵-انواع الكترودهای زمين

۹-۶-الكترودهای صفحه‌ای

۹-۷-الكترودهای قائم

۹-۸-الكترودهای افقی

۹-۹-الکترود افقی نوعAو نوعB (برای مطالعه بیشتر، در مبحث ۱۳ نیست)

۹-۱۰-انواع الكترودهای زمين و حداقل اندازه آن‌ها

۹-۱۱-همبندی‌های مجاز و خوردگی در صورت همبندی

۹-۱۲-نمونه انواع الکترود و اتصالات ارت

۹-۱۳-اندازه‌گيری مقاومت الكتريكي الكترود زمين

۹-۱۴-الكترود زمين اساسی (براي هر دو نوع زمين، شامل حفاظت سيستم و ايمني)

۹-۱۵-انواع ديگر الكترودهای اساسی

الف) الكترود اساسی به صورت الكترودهای قائم:

ب) الكترود اساسی به صورت الكترودهای افقی:

۹-۱۶-الكترود زمين ساده (فقط براي وصل به هادي خنثاي فشار ضعيف)

۹-۱۷-شرايط استفاده از ۱ يا ۲ الكترود زمين براي حفاظت سيستم و ايمنی

۹-۱۸-هادی اتصال زمين

۹-۱۹-ترمينال اصلی اتصال زمين

۹-۲۰-مشخصه‌های اصلی سيستم TN

۹-۲۱-مقاومت الكتريكی اتصال به زمين

۹-۲۲-سطح مقطع هادی مشترك حفاظتی– خنثی

۹-۲۳-ممنوع بودن وصل مجدد هادی های حفاظتی و خنثی پس از تفكيك

۹-۲۴-لزوم دقت در نصب هادی های خنثی و حفاظتي

۹-۲۵-هم‌بندی اصلي براي همولتاژ كردن

۹-۲۶-هم‌بندی اضافي برای هم‌ولتاژ كردن

۹-۲۷-سطح مقطع هادی خنثی

۹-۲۸-سطح مقطع هادی حفاظتی، حفاظتی– خنثی

۹-۳۰-سطح مقطع هادی هم‌بندی اصلی

۹-۳۱-سطح مقطع هادی های هم‌بندی اضافی

۹-۳۲-الكترود زمين برای انشعاب برق فشار ضعيف

۹-۳۳-الكترود يا الكترودهای زمين پُست ترانسفورماتور

۹-۳۴-حفاظت در برابر اضافه ولتاژ در پُست‌هاي برق

۹-۳۵-حفاظت در برابر اضافه ولتاژ ناشی از اثرات صاعقه

۹-۳۶-محل قرارگيری وسيله حفاظتی و برقگير حفاظتی

۹-۳۷-حد دسترس

۹-۳۸-حريم شبكه‌های برق

۹-۳۹-حريم شبكه برق

۹-۴۰-حريم زمينی

۹-۴۱-حريم هوايی b,c

۹-۴۲-حريم افقی (C)

۹-۴۳-حريم عمودی (b)

۹-۴۴-حفاظت در برابر تماس مستقيم (مدارهاي SELV)

۹-۴۵-الزامات خاص مدارهایPELV با اتصال زمين

۹-۴۶-حفاظت در برابر تماس مستقيم (مدارهاي PELV)

۹-۴۷-عدم لزوم حفاظت در برابر تماس مستقيم (مدارهاي PELV)

۹-۴۸-حفاظت در برابر تماس مستقيم (مدارهاي FELV)

۹-۴۹برآورد توان كل نصب شده

فصل دهم / نکات مهم نظارتی مبحث ۱۵ مقررات ملی ساختمان

۱۰-۱-برق اضطراری

۱۰-۲-انتخاب آسانسور و ابعاد کابین آن

۱۰-۳-شرایط موتورخانه آسانسور کششی

۱۰-۴-چاهک آسانسور

۱۰-۵-چاه آسانسور

۱۰-۶-تخلیه هوای چاه آسانسور

۱۰-۷-رواداری چاه آسانسور

۱۰-۸-کابین آسانسور

۱۰-۹-ویژگی آسانسورهای افراد ناتوان و خودرو بر

۱۰-۱۰-آزمایش و تحویل‌گیری، نگهداری و بهره‌برداری از آسانسور

۱۰-۱۱-ترمز ایمنی و گاورنر

۱۰-۱۲-نقشه‌ها و اطلاعات تکمیلی

۱۰-۱۳-پله برقی و پیاده رو متحرک

۱۰-۱۴-پیاده‌رو متحرک

منابع و مآخذ