کتاب دستور کار و راهنمای ارزیابی ایمنی و بهسازی ساختمان های موجود

کتاب دستور کار و راهنمای ارزیابی ایمنی و بهسازی ساختمان های موجود

 بیشتر ساختمان‌های کشور قدیمی هستند و نیازمند ارزیابی و ارتقاء ایمنی بر اساس استانداردهای روز هستند. بسیاری از این ساختمان‌ها به دلیل قدمت و نداشتن طراحی مطابق با مقررات جدید، مشکلاتی در عملکرد سازه‌ای و ایمنی در برابر حریق دارند. به همین دلیل، ضوابطی برای ارزیابی و بهسازی ایمنی این ساختمان‌ها تدوین شده است تا ایمنی آن‌ها به حد قابل قبولی برسد. این دستورالعمل که در سال ۱۴۰۳ به تصویب رسید، شامل ضوابط سازه‌ای و ایمنی در برابر آتش برای ساختمان‌های قدیمی است و به زودی برای صرفه‌جویی در مصرف انرژی نیز تدوین خواهد شد. 

فهرست مطالب

بخش الف: ارزیابی و بهسازی سازه ساختمان‌های موجود

الف- ۱ کلیات
الف-۱-۱ هدف
الف-۱-۲ دامنه کاربرد
الف-۱-۳ انواع سازه ساختمان‌ها
الف-۱-۴ دسته‌بندی ساختمان‌ها
الف-۱-۵ انواع بارگذاری برای ارزیابی رفتار سازه ساختمان‌ها

الف-۱-۶ عملکرد مورد نظر سازه ساختمان‌ها
الف-۱-۷ مراحل ارزیابی و بهسازی ساختمان‌ها
الف-۱-۸ جمع‌آوری اطلاعات و بازرسی و آزمایش

الف-۲ بازرسی و جمع‌آوری اطلاعات
الف-۲-۱ مقدمه
الف-۲-۲ بازرسی وضعیت موجود
الف-۲-۳ مشخصات مصالح
الف-۲-۴ آزمایش‌ها
الف-۲-۵ بررسی شرایط ساختگاه
الف-۲-۶ بررسی شرایط خاک
الف-۲-۷ بررسی ساختمان‌های مجاور

الف-۳ ارزیابی کیفی وضعیت سازه و اجزای غیرسازه‌ای معماری

الف-۳-۱ مقدمه
الف-۳-۲ جمع‌آوری اطلاعات
الف-۳-۳ شاخص آسیب‌پذیری ساختمان
الف-۳-۴ شاخص آسیب‌پذیری در برابر بارهای ثقلی
الف-۳-۵ شاخص آسیب‌پذیری عمومی لرزه‌ای
الف-۳-۶ شاخص الزامات لرزه‌ای خاص سیستم سازه‌ای
الف-۳-۷ شاخص آسیب‌پذیری اجزاء غیرسازه‌ای معماری
الف-۳-۸ شاخص آسیب‌پذیری در برابر سایر بارها

الف-۴ ارزیابی سازه تحت بارهای ثقلی
الف-۴-۱ مقدمه
الف-۴-۲ سطوح عملکرد سازه ساختمان تحت اثر بارهای ثقلی
الف-۴-۳ بارهای مورد
الف-۴-۴ تعیین مقادیر بارها
الف-۴-۵ ترکیب بارها

الف-۴-۶ ملاحظات مدلسازی و تحلیل سازه
الف-۴-۷ اثر دیوارها و میانقاب‌های مصالح بنایی در باربری ثقلی
الف-۴-۸ شالوده و پی ساختمان
الف-۴-۹ مقاومت طراحی اعضا و اجزا

الف-۵ ارزیابی سازه تحت اثر زلزله
الف-۵-۱ مقدمه
الف-۵-۲ تعاریف
الف-۵-۳ طیف شتاب
الف-۵-۴ انواع سازه‌ها و ملاحظات مدلسازی
الف-۵-۵ ارزیابی مقدماتی سختی و ظرفیت

الف-۵-۶ روش‌های تفصیلی ارزیابی لرزه‌ای سازه‌ها به صورت کمی
الف-۵-۷ سطح ۱ محاسبات تفصیلی
الف-۵-۸ سطح ۲ محاسبات تفصیلی
الف-۵-۹ سطح ۳ محاسبات تفصیلی

الف-۶ ارزیابی سازه تحت اثر سایر بارها
الف-۶-۱ مقدمه
الف-۶-۲ سطوح عملکرد سازه ساختمان تحت اثر سایر بارها
الف-۶-۳ ارزیابی سازه تحت اثر باد
الف-۶-۴ ارزیابی سازه تحت اثر سیل
الف-۶-۵ ارزیابی سازه تحت اثر آتش
الف-۶-۶ ارزیابی سازه تحت اثر انفجار

بخش ب: ارزیابی و بهسازی ساختمان‌های موجود از نظر ایمنی در برابر آتش

ب-۱ کلیات
ب-۱-۱ کلیات
ب-۱-۲ هدف و دامنه کاربرد
ب-۱-۳ مقدمه
ب-۱-۴ مسئولیت ارزیابی خطرپذیری حریق
ب-۱-۵ درجه‌بندی اهمیت ساختمان‌ها
ب-۱-۶ تعاریف

ب-۲ ضوابط تجویزی برای ساختمان‌های در دست تغییرات
ب-۲-۱ مقدمه
ب-۲-۲ ضوابط تجویزی
ب-۲-۳ افزایش بنا
ب-۲-۴ تغییر تصرف
ب-۲-۵ تغییرات

ب-۳ اصول روش ارزیابی خطرپذیری حریق
ب-۳-۱ مفاهیم خطر حریق و خطرپذیری حریق
ب-۳-۲ معرفی اصول روش ارزیابی خطرپذیری حریق
ب-۳-۳ ارزیابی در شرایط بهره‌برداری عادی
ب-۳-۴ جمع‌آوری اطلاعات ساختمان
ب-۳-۵ مستندسازی ارزیابی خطرپذیری حریق

ب-۴ مراحل ارزیابی خطرپذیری حریق
ب-۴-۱ اطلاعات مربوط به ساختمان متصرف‌ها و فرایندها
ب-۴-۲ شناسایی مخاطرات حریق و راه‌های حذف یا کنترل آنها
ب-۴-۳ ارزیابی احتمال وقوع حریق
ب-۴-۴ ارزیابی تدابیر محافظت در برابر آتش
ب-۴-۵ ارزیابی مدیریت ایمنی حریق
ب-۴-۶ ارزیابی عواقب احتمالی حریق
ب-۴-۷ ارزیابی خطرپذیری حریق
ب-۴-۸ تنظیم برنامه عملیاتی
ب-۴-۹ بازبینی دوره‌ای ارزیابی‌های خطرپذیری حریق

ب-۵ روش امتیازدهی تدابیر محافظت در برابر آتش
ب-۵-۱ مشخصات کالبدی ساختمان
ب-۵-۲ سیستم کشف و اعلام حریق
ب-۵-۳ مسیرهای فرار از حریق
ب-۵-۴ مصالح و نازک‌کاری‌های داخلی
ب-۵-۵ مصالح و سیستم نما
ب-۵-۶ سازه و ساختار باربر
ب-۵-۷ منطقه‌بندی (زون‌بندی) حریق
ب-۵-۸ جداسازی فضاهای مستقل
ب-۵-۹ دوربندی گشودگی‌های قائم
ب-۵-۱۰ درهای راه خروج
ب-۵-۱۱ آتش‌بندی در منافذ و درزهای موجود در داخل اجزای جداسازی
ب-۵-۱۲ محافظت فضاهای حادثه‌خیز فرعی
ب-۵-۱۳ لوله قائم آتش‌نشانی و سیستم اطفاء حریق خودکار
ب-۵-۱۴ خدمات آتش‌نشانی
ب-۵-۱۵ آسانسور و لابی دسترسی آتش‌نشان
ب-۵-۱۶ سیستم کنترل دود
ب-۵-۱۷ حداقل امتیاز الزامی